Ξεκίνησαν οι Πανελλήνιες Εξετάσεις. Η ΟΙΕΛΕ εκφράζει στα παιδιά που κόπιασαν σκληρά όλα αυτά τα χρόνια θερμές ευχές να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους. Με αφορμή, όμως, την έναρξη των εξετάσεων είμαστε υποχρεωμένοι να αναφερθούμε σε πρόσφατες εξελίξεις που θα τραυματίσουν βαθιά όχι μόνο το χώρο της εκπαίδευσης αλλά και την κοινωνία.
Οι φετινές Πανελλήνιες Εξετάσεις ξεκινούν υπό τη βαριά σκιά δραματικών εξελίξεων στην Παιδεία. Η εισβολή ξένων funds που καταπίνουν το ένα πίσω από το άλλο ιστορικά ιδιωτικά σχολεία, η μεταφύτευση του παράλληλου απολυτηρίου στα δημόσια σχολεία και η συνεχιζόμενη εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (Ε.Β.Ε.) δημιουργούν έναν ασφυκτικό κλοιό γύρω από το δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης και απειλούν με κατάρρευση έναν θεσμό με προβλήματα, που είναι όμως αποδεκτός στην ελληνική κοινωνία λόγω αξιοπιστίας και διαφάνειας.
Η ΟΙΕΛΕ διαχρονικά υποστηρίζει ότι οι Πανελλήνιες Εξετάσεις, παρά το πλεονέκτημα του αδιάβλητου, είναι ανορθολογικές και ότι θα πρέπει να αντικατασταθούν από ένα καθολικό, δίκαιο σύστημα πρόσβασης με βάση ένα ισχυρό εθνικό απολυτήριο. Οι εξελίξεις, όμως, που λαμβάνουν χώρα το τελευταίο διάστημα δείχνουν ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να αντικαταστήσει τις Πανελλήνιες Εξετάσεις με ένα ακραία ταξικό σύστημα πρόσβασης. Με αυτό θα επιτυγχάνουν σχεδόν αποκλειστικά όσοι υποψήφιοι έχουν την οικονομική δυνατότητα. Επιχειρείται, δηλαδή, να ξηλωθεί ό,τι πέτυχαν η μεταρρύθμιση Παπανδρέου-Παπανούτσου το 1964 και οι προοδευτικές μεταρρυθμίσεις κυρίως της δεκαετίας του ’80 που στόχευαν, μεταξύ άλλων, η ανώτατη εκπαίδευση να είναι προσβάσιμη σε κάθε παιδί, από κάθε κοινωνική τάξη, με κριτή κυρίως την προσπάθειά του.
Όπως ανέφερε σε δημόσια παρέμβασή του ο Πρόεδρος της ΟΙΕΛΕ, ο νόμος για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια άνοιξε την κερκόπορτα για την πρόσβαση σε σπουδές χωρίς το «εμπόδιο» των Πανελλήνιων, με μόνο διαβατήριο ένα παράλληλο απολυτήριο. Η εφαρμογή του προγράμματος ΙΒ σε δημόσια σχολεία γεννά τις προϋποθέσεις μαθητές δημόσιων σχολείων (άρα, αυτομάτως και των ιδιωτικών) να μπορούν να μπουν σε δημόσια πανεπιστήμια, όχι μέσω Πανελληνίων, αλλά με το συγκεκριμένο απολυτήριο. Οι θέσεις για τα παιδιά, κυρίως των μεσαίων και κατώτερων στρωμάτων, που δίνουν Πανελλήνιες θα συρρικνωθούν δραματικά, τόσο λόγω της Ε.Β.Ε. (περίπου 20-25.000 κάθε χρόνο) όσο και λόγω της «εισβολής» χιλιάδων κατόχων ΙΒ που θα περνούν άκοπα στο δημόσιο Πανεπιστήμιο.
Είναι ευνόητο ότι οι Πανελλήνιες θα μετατραπούν σε ένα πολύ δύσκολο σπορ ελάχιστων θέσεων, με αποτέλεσμα οι απελπισμένοι γονείς να προσφεύγουν σε ιδιωτικές υπερδομές για να εξαγοράσουν μια θέση στον ήλιο για τα παιδιά τους. Μοιραίο είναι λοιπόν ότι κάποια στιγμή οι Πανελλήνιες θα καταστούν περιττές και θα καταργηθούν πλήρως. Η πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση θα περνά κυρίως μέσα από ένα πανάκριβο ιδιωτικό σχολείο ή ένα δημόσιο που θα παρέχει ΙΒ και που η εισαγωγή σε αυτό θα απαιτεί πολυδάπανη φροντιστηριακή προετοιμασία. Άλλωστε, η πιθανή νομοθέτηση της ελεύθερης πρόσβασης των κατόχων ΙΒ στο δημόσιο πανεπιστήμιο ήταν – κατά τη δική μας εκτίμηση – ένας από τους κύριους παράγοντες που τα funds επενδύουν στην ιδιωτική εκπαίδευση.
Αποτελεί χρέος της κοινωνίας, του εκπαιδευτικού κινήματος και του κόσμου της εργασίας να δώσει μια κρίσιμη μάχη. Η αντικατάσταση του παρόντος τρόπου πρόσβασης στο δημόσιο πανεπιστήμιο, όχι από ένα δικαιότερο και πιο αξιοκρατικό σύστημα, αλλά από ένα σύστημα με κύρια κριτήρια την οικονομική και κοινωνική καταγωγή, θα μετατρέψει την Ελλάδα σε μια χώρα ακραίων εκπαιδευτικών και κοινωνικών ανισοτήτων.
